Od pewnego czasu funkcjonuje w polskim systemie prawnym możliwość na zastrzeżenie numeru PESEL. Rozwiązanie to ma za zadanie zmniejszyć liczbę oszustw finansowych. W dzisiejszym artykule zastanowimy się czy rozwiązanie to jest przydatne wyłącznie dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej?
Numer PESEL – zastrzeżenie
Numer PESEL jest identyfikatorem każdego obywatela polskiego, a w niektórych przypadkach także obcokrajowca i należy do danych wrażliwych. Numer ten jest nadawany najczęściej wraz z chwilą rejestracji dziecka w urzędzie stanu cywilnego. PESEL powinien być chroniony przez jego właściciela, ponieważ upublicznienie takiego numeru może spotkać się z przykrymi konsekwencjami.
Zastrzeżenie numeru PESEL powstało w celu ochrony osób fizycznych, aby nie dochodziło do zaciągania pożyczek na cudze dane osobowe. Od 1 czerwca 2024 roku wskutek zmian legislacyjnych każda instytucja finansowa działająca w Polsce ma obowiązek weryfikacji, czy w chwili zawierania umowy kredytowej lub pożyczki PESEL klienta nie został zastrzeżony. Jeśli tak będzie, zobowiązanie nie powstanie do czasu, aż zastrzeżenie zostanie cofnięte.
Zgodnie z informacjami podanymi przez Ministerstwo Cyfryzacji zastrzeżenie numeru PESEL nie ma wpływu na:
- możliwość załatwiania spraw urzędowych;
- sprawy zdrowotne;
- prawo do udziału w wyborach;
- ważność posiadanych dokumentów;
- możliwość korzystania z aktywnego profilu zaufanego;
- przekraczanie granicy;
- wykonywanie czynności służbowych;
- korzystanie z usług Poczty Polskiej.
Kto może zastrzec numer PESEL?
Z możliwości zastrzeżenia numeru PESEL mogą skorzystać osoby fizyczne – ustawodawca nie wprowadza w tym zakresie ograniczenia związanego z koniecznością wykonywania działalności gospodarczej. Oznacza to, że PESEL może zastrzec każdy z nas, bez względu na to, czy posiada własną firmę, czy nie.
Procedura zastrzeżenia numeru PESEL jest taka sama dla osób, które prowadzą własną działalność, pracują na etacie, w ramach umowy cywilnoprawnej, jak i dla osób, które pozostają bez zatrudnienia.
Żeby zastrzec numer PESEL, należy złożyć wniosek do urzędu gminy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy albo skorzystać z internetowego sposobu załatwienia tej sprawy. W drugim przypadku niezbędne jest jednak posiadanie profilu zaufanego albo certyfikowanego podpisu elektronicznego. Pomocna jest również aplikacja mObywatel, którą za darmo można ściągnąć na każdego smartfona.
Zastrzeżenie PESEL-u dla przedsiębiorcy
Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają możliwość zastrzeżenia numeru PESEL bez względu na wielkość swojej firmy oraz rodzaj produkcji lub sprzedaży czy też oferowanych usług. O takim rozwiązaniu powinni pomyśleć drobni przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność zarejestrowaną w CEIDG albo wykonują działalność o charakterze nierejestrowanym. Działalność gospodarcza wiąże się z koniecznością zaciągania różnego rodzaju zobowiązań finansowych oraz podpisywaniem wielu umów i dokumentów, na których bardzo często widnieje numer PESEL przedsiębiorcy. To z kolei może prowadzić do wycieku danych osobowych, w tym omawianego numeru, a następnie do wykorzystania go przez oszustów. Zastrzeżenie PESEL-u przez osoby prowadzące działalność gospodarczą może uchronić przed niechcianą pożyczką lub kredytem, choć z drugiej strony może w pewnym sensie przeszkodzić przy zaciąganiu nowych zobowiązań. Jeśli dojdzie do zastrzeżenia PESEL-u, przedsiębiorca nie będzie w stanie uzyskać kredytu lub pożyczki ani na cele prywatne, ani na te związane z prowadzoną działalnością.
Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się zastrzec swój numer PESEL, nie muszą obawiać się, że zablokuje im to możliwość podpisywania jakichkolwiek umów. Jeśli zobowiązanie ma zostać zawarte w formie ustnej lub zwykłej formie pisemnej, to zastrzeżenie nie stanowi żadnej przeszkody. Strony umowy mogą ją podpisać bez przeszkód. Inaczej będzie w przypadku umów notarialnych, które muszą być weryfikowane przez notariuszy w zakresie zastrzeżenia PESEL-u. Jeśli przed podpisaniem takiej umowy notariusz stwierdzi, że doszło do omawianego zastrzeżenia, odmówi dokonania czynności do czasu, aż zastrzeżenie zostanie cofnięte. Podobnie będzie w przypadku umów pożyczki lub kredytu, które są zawierane z instytucjami finansowymi – w tym przypadku zastrzeżenie uniemożliwi skuteczne zawarcie takiego zobowiązania. Nie dotyczy to jednak pożyczek oferowanych przez osoby fizyczne – takie umowy można podpisać nawet wtedy, gdy PESEL będzie skutecznie zastrzeżony. Weryfikacja zastrzeżenia jest bowiem obowiązkowa wyłącznie dla notariuszy i instytucji finansowych, a nie osób prywatnych.
Źródło: www.bizin.pl