Prowadząc działalność gospodarczą, przedsiębiorcy mają obowiązek posługiwać się identyfikatorami podatkowymi PESEL lub NIP. Wątpliwości, jakie powstają, dotyczą tego, czy należy mieć oba identyfikatory, czy wystarczające będzie posiadanie wyłącznie jednego z nich.
Rodzaje identyfikatorów podatkowych
Zgodnie z art. 3 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zostały wymienione podmioty, dla których właściwym identyfikatorem podatkowym będzie PESEL, a dla których NIP.
Numer PESEL będą wykorzystywali jedynie podatnicy, którzy:
- nie prowadzą działalności gospodarczej,
- nie są zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług (VAT).
NIP związany jest z identyfikacją osób, które są:
- osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL, które: prowadzą działalność gospodarczą oraz są podatnikami podatku VAT;
- osobami fizycznymi, których ewidencja PESEL nie obejmuje, ale które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami
- płatnikami podatków
- płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne i/lub zdrowotne
- osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami
Obecnie osobom, których dotyczy ewidencja PESEL, nie jest już wydawany NIP, gdy nie ma do tego przesłanek.
Mikrorachunek a NIP i PESEL
Od 1 stycznia 2020 roku zobowiązania podatkowe z tytułu VAT, PIT i CIT należy wpłacać na mikrorachunek podatkowy. Jest to indywidualny rachunek do rozliczeń z urzędem skarbowym który automatycznie został otworzony dla każdego podatnika. Każdy podatnik może sprawdzić swój numer mikrorachunku w każdym miejscu i o każdej porze, pod warunkiem posiadania dostępu do internetu. Weryfikacja możliwa jest przy użyciu:
- PESEL – w przypadku osób fizycznych które nie prowadzą działalności lub nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT,
- NIP – w przypadku gdy podatnik prowadzi działalność gospodarczą, jest czynnym podatnikiem VAT lub płatnikiem podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i / lub zdrowotne
Jak zgłosić zmiany identyfikatora podatkowego
W przypadku NIP-u zgłoszeń aktualizacyjnych dokonuje się na tych samych formularzach, które osoba wykorzystywała przy nadawaniu numeru. Zgłoszenie aktualizacyjne powinno wpłynąć do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana. Numer PESEL jest zmieniany na wniosek posiadacza wyłącznie w określonych przypadkach takich jak: sprostowanie daty urodzenia, zmiana płci lub nadanie numeru PESEL na skutek omyłki organu administracji publicznej mającej wpływ na numer PESEL lub wprowadzenia w błąd organu administracji publicznej co do tożsamości osoby.
Działalność nierejestrowana a identyfikator podatkowy
Od 30 kwietnia 2018 roku osoby fizyczne mogą założyć działalność nierejestrowaną, tzw. firmę na próbę. Oznacza to, że rozpoczynając taką działalność, nie składają wniosku o wpis do CEIDG lub KRS. W związku z tym nie otrzymają NIP-u. Aby możliwe było prowadzenie firmy na próbę, należy spełnić jednocześnie trzy warunki:
- prowadzić działalność nierejestrowaną jako osoba fizyczna (podmiot będący spółką nie może skorzystać z tego przywileju)
- osiągać przychody z tytułu działalności nierejestrowanej w każdym miesiącu nieprzekraczające 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2021 roku nie więcej niż 1400 zł miesięcznie)
- przez 5 lat przed dniem rozpoczęcia działalności nierejestrowanej (czyli przez okres 60 miesięcy) nie prowadzić działalności gospodarczej
W przypadku działalności nierejestrowanej przedsiębiorca posługuje się identyfikatorem podatkowym, jakim jest numer PESEL. Związane jest to z faktem, że w celu rozliczenia się z tytułu podatku dochodowego po zakończonym roku podatkowym ma on obowiązek złożyć zeznanie roczne PIT-36.b Zgodnie z art. 5 ust. 3 i 4 ustawy Prawo przedsiębiorców jeżeli przychód z działalności nierejestrowanej przekroczy w danym miesiącu kwotę 50% minimalnego wynagrodzenia, działalność ta staje się automatycznie działalnością gospodarczą od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie przychodu. W takiej sytuacji przedsiębiorca ma obowiązek złożenia wpisu do CEIDG w terminie 7 dni od dnia przekroczenia limitu działalności nierejestrowanej. Złożenie wniosku CEIDG-1 oznacza, że przedsiębiorcy zostanie nadany NIP, którym powinien posługiwać się przy rozliczeniach podatkowych.
Źródło: www. bizin.pl